gökbezköyü
NİĞDEMİZ
NİĞDE UMUT FM |
NİĞDE HAKKINDA BİLGİLER
Nüfus: 348.081 (2000)
İl Trafik No: 51
Kapadokya Bölgesinde yer alan Niğde, antik kentleri, tarihi ve kültürel eserleri, Aladağ Milli Parkı ile önemli bir turizm merkezidir.
İLÇELER:
Niğde ilinin ilçeleri; Altunhisar , Bor, Çamardı, Çiftlik ve Ulukışla' dır.
Bor: Niğde'ye 15 km uzaklıktadır. İlçe merkezinden Alaaddin Cami Karamanoğulları döneminden, Paşa ve Kale Camileri Osmanlı döneminden kalma önemli eserlerdir. Bor'a 5km uzaklıkta bulunan Tyana Ören Yeri Roma döneminin çok önemli yerleşim merkezlerinden biridir.
Ulukışla: Ulukışla Aladağlar ve Bolkar Dağları'nın birleştiği ve güneye geçiş olanağı tanıdığı yerde, 17. Yy 'da kurulmuştur. İlçe merkezinde Osmanlı Dönemi eserleri olan Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı, Porsuk köyü yakınındaki geç Hitit ve Frig dönemi; kalıntılarını barındıran Porsuk Höyük önemli örenlerdir. Ayrıca çok önemli çevre çekiciliklerine sahip Bolkar Dağlarının önemli bir kısmı Ulukışla'da bulunmaktadır.
Çamardı: Niğde'ye 65 km uzaklıktaki Çamardı İlçesine bağlı Kavlaktepe köyü yakınlarındaki Göltepe - Kestel ören yeri önemli tarihsel kalıntılardır. Çevre çekiciliği olarak Aladağlar'da yapılabilecek trekking ve tırmanış sporları sayılabilir.
Altunhisar : İlçeye bağlı Yeşilyurt Kasabası'ndaki Bizans Dönemi kilise ile Keçikalesi Köyü yakınındaki aynı adı taşıyan kale önemli eserlerdendir.
Çiftlik: Niğde'ye yaklaşık 75 km olan bölgede Bizans Dönemi kaya yerleşimleri önemlidir. Ayrıca Narlıgöl ve Nar Vadisi görülmeye değer.
MÜZELER VE ÖREN YERLERİ
Bölge müzelerinde Neolitik dönemden Osmanlı Devleti dönemine kadar olan süreçte arkeolojik araştırma ve kazılar sonucu elde edilmiş birçok eseri görebilmek mümkündür. Bazı müzelerde nadide halı ve kilim örneklerimizin yanı sıra Etnoğrafik eserler de sergilenmektedir. Bölge ve Anadolu arkeolojisini tanımak açısından müze gezileri bölgede yapacağınız diğer gezileri tamamlayıcı olacaktır.
Niğde Müzesi Tel : +90 (0) 388 232 33 90
Ören Yerleri
Gümüşler - Merkez - Gümüşler Kasabası
Göllüdağ - Merkez - Kömürcü
Tyana - Bor - Kemerhisar Kasabası
· Niğde merkezindeki Selçuklu ve Osmanlı eserleri
Alaaddin Camii: Selçuklu dönemi eseridir. 1223 yılında Alaaddin Tepesi üzerinde yapılmıştır.
Hüdavent Hatun Türbesi: Selçuklu döneminin gözde eserlerinden biri olan türbe 1312 yılında yapılmıştır.
Gündoğdu Türbesi: İlhanlı döneminde Hüdavent Hatun Türbesi’nin yanında 1344 tarihinde yapılmıştır.
Sungur Bey Camii ve Türbesi: İlhanlı döneminde 1335 yılında yapılmıştır. Cami 18.yy’da büyük bir yangın geçirmiştir. Caminin görülmeye değer minberi, Niğde’de Dışarı Camii’nde bulunmaktadır.
Akmedrese: 1409 tarihinde Karamanoğulları döneminde yapılmıştır.
Kale ve Saat Kulesi: Şehir merkezinde, Alaaddin Tepesi üzerinde bulunan kale, daha eski dönemlerde yapılmış olmakla birlikte bugün görülen kısımları Osmanlı döneminde 16.yy’dan kalmadır. Kalenin üzerinde yer alan ve 19.yy eseri olduğu tahmin edilen saat kulesi ise adeta Niğde’nin sembolü gibidir.
Bedesten: Sungur Bey Camii yakınında bulunan Bedesten, Osmanlı döneminde 16.yy’da yapılmıştır.
· Niğde çevresindeki prehistorik kalıntılar
Göltepe-Kestel Höyüğü: Niğde ili Çamardı ilçesi Celaller Köyü yakınındadır. Eski Tunç Çağı’na ait kalıntıların bulunduğu höyükte eski bir kalay madeninin ortaya çıkartılması Anadolu tarihi açısından önemli bir bulgudur.
· Niğde çevresindeki Hitit eserleri
Göllüdağ Hitit Şehri: Niğde’ye bağlı Kömürcü Köyü yakınında bulunan 2172 m yüksekliğe sahip Göllüdağ, volkanik bir dağdır. Dağın tepesinde bir krater gölünün yanı sıra, Geç Hitit Şehir Devletleri dönemine ait etrafı sur ile çevrili bir kent kalıntısı vardır. Burada bulunan ikiz Hitit aslanı heykeli Niğde Müzesi’nde sergilenmektedir.
Andaval Kitabesi: Niğde’nin 13 km kuzeydoğusunda yer alan Aktaş Beldesi’nde, Andaval (Andabalis) Kilisesi’nde bulunmuş bir Hitit kitabesidir. Niğde adının ilk geçtiği kitabe olması bakımından anlamlıdır. Kitabenin orijinali Ankara, kopyası ise Niğde arkeoloji müzelerinde sergilenmektedir.
· Niğde çevresindeki Roma ve Bizans Dönemi kalıntıları
Gümüşler Manastırı: Niğde il merkezinin 8 km kadar kuzeydoğusunda bulunan Gümüşler Köyü’nde yer alan bir yapı kompleksidir. İçindeki Meryem Ana tasvirli kilise dikkat çekicidir.
Andaval (Andabalis) Kilisesi: Niğde’nin 13 km kuzeydoğusunda yer alan Aktaş Beldesi’nde bulunan kilise, İstanbul’u kuran Kostantin’in annesi Helena tarafından 4.yy’da yapılmıştır. Kilisede restorasyon çalışmaları devam etmektedir.
Tyana Antik Kenti: Roma dönemine ait antik kent kalıntıları, Niğde’nin 20 km kadar güneybatısında yer alan Kemerhisar’da bulunmaktadır.
Tyana Su Kemerleri: Bahçeli kasabasındaki Roma Havuzu’ndan kente su taşımak amacı ile yapılmıştır. 3 km uzunluğundaki kemerlerin bugün bir kısmı görülebilmektedir.
Kuşkayası Mezarlığı: Niğde’nin 40 km kuzeydoğusunda bulunan Karatlı Beldesi yakınındadır. Niğde-Yeşilhisar yolundan sağa ayrılarak ulaşılır. Roma dönemine ait 15 adet kaya mezarları bulunmaktadır.
Göbeklidağ Tümülüsü: Niğde-Adana yolu üzerinde Niğde’nin 17 km güneybatısında yer alan Sazlıca Beldesi’nde bulunmaktadır. Roma dönemine ait olan tümülüsün yüksekliği 40 m kadardır.
· Niğde çevresindeki yeraltı şehirleri
Konaklı Yeraltı Şehri: Gölcük Beldesi’nin 6 km kadar güneybatısındaki Konaklı Köyü’ndedir. Gölcük Beldesi, Nevşehir’in Derinkuyu Beldesi’nin 13 km güneyinde yer almaktadır.
Kavlaktepe Yeraltı Şehri: Niğde-Çamardı karayolu üzerinde bulunan Kavlaktepe Köyü’ndedir. Nevşehir’in Derinkuyu İlçesine uzaklığı yaklaşık 60 km’dir.
· Niğde çevresindeki Selçuklu ve Osmanlı eserleri
Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı: Niğde’nin Ulukışla ilçesinde 17.yy’da yapılmış bir Osmanlı eseridir.
BOR
· Prehistorik kalıntılar
Köşk Höyük: Niğde merkeze 15 km uzaklıkta yer alan Bor İlçesi’nin Bahçeli Kasabası’nda, Roma Havuzu yakınındadır. Bor’un 8 km güneydoğusunda bulunmaktadır. Anaerkil bir düzene sahip yerleşik bir yapı burada dikkat çekicidir. Çanak çömlekli Neolitik dönem ve Kalkolitik dönem kalıntıları bulunmuştur.
Pınarbaşı Höyüğü: Bor-Altınhisar yolu üzerinde, Bor’a 3 km uzaklıkta bulunmaktadır. Eski Tunç Devri dönemine ait eserler bulunmuştur.
· Hitit eserleri
Keşlik Steli: Keşlik Köyü’nde bulunmuştur. Geç Hitit şehir devletlerinden Tabal Krallığı dönemine aittir. Niğde Müzesi’nde görülebilir.
Gökbez Kaya Anıtı: Gökbez Köyü’nde bulunmuştur. Tabal Krallığı dönemine aittir. Kabartmada fırtına tanrısı Teşup gösterilmektedir. Niğde Müzesi’nde görülebilir.
· Roma ve Bizans Dönemi kalıntıları
Roma Havuzu: Bahçeli Kasabası’nda yer alan bir havuz kalıntısıdır. Adana-Kayseri yolunun 1 km solundadır. Günümüzde içi su dolu olarak görülebilmektedir.
NİĞDE GEZİLECEK YERLER
Cami ve Türbeler
Niğde'de oldukça iyi korunan Selçuklu ve Osmanlı Camilerinin başlıcaları Alaaddin Cami Sungurbey Cami (1335), Paşa Cami (17.yy.), Kale Cami (1747), Hanım Cami (1452) dir .
Selçuklardan kalma Hüdavend Hatun Türbesi, Dörtayak Türbesi ve Osmanlı Dönemi Şerifali Türbesi en önemlileridir.
Kale ve Kuleler
Niğde Kalesi Kalenin temeli M.Ö. 8.yy. da Geç Hitit Döneminde yapılmış, Roma-Bizans Selçuklu, Osmanlı Döneminde onarım görmüştür.
Saat Kulesi Kalenin batı burçlarından birinin üzerine inşa edilmiştir.
Kaplıca Ve İçmeceler
Çiftehan Kaplıcası: Niğde'ye 80 km. uzaklıktaki Çiftehan Kasabasındadır. Hem banyo hem de içme türlerine elverişli olan kaplıca sularının, romatizma, sinirsel hastalıklar, deri, kadın hastalıkları, beslenme bozukluğu gibi hastalıklara olumlu etkisi bulunmaktadır. Kaplıca merkezinde tesisler modern ve büyük kapasitelidir.
Milli Parklar ve Korunan Alanlar
Niğde - Aladağlar Milli Parkı
Yeri: Niğde,Kayseri ve Adana illeri sınırları içerisindedir.
Ulaşım: Milli Park Niğde ili sınırları içerisinde Çamardı ilçesine yaklaşık 15 km.,Kayseri Yahyalı ilçesine 30 km.uzaklıktadır .
Özelliği: Milli Park içerisinde kamp alanları, günübirlik alanlar ve molakamp
(Primitif kamping) alanları, doğa yürüyüş güzergahları, tırmanma doğrultuları düzenlenerek Yayla girişimleri oluşturulacaktır.
Yöredeki akarsularda alabalık üretimi ,sportif olta balıkçılığı yapılmasına olanak sağlanacaktır. Yaban hayvanları üretme istasyonu tesis edilecektir. Yaban Hayatı sakinleri ; yaban keçisi , ayı, başak,sansar ve su samurudur.
Jeolojik yapı açısından Aladağlar Milli Parkı değişik zamanlara ait formasyonlarla temsil edilmekle birlikte, en yaygın formasyon mezozoik yaşlı kireç taşlarıdır. Bunun yanında sahada entrüsif volkanizmanın ürünü olan gabro, piroksenit gibi kayaçlara, subofiolitik metamorfitlere ve daha geniş dönemleri karakterize eden tersiyer ve kuaterner oluklarına da rastlanılmaktadır.
Aladağlar yöresi ülkemizin tektonik açıdan en faal bölgelerinden birisidir. Yöre özellikle Alp orojenezi sırasında şaryaj ve bindirmelere sahne olmuştur.Tektonik literatürüne"Ecemiş Koridoru" olarak da giren bu sahada düşey ve yatay atımlı birçok fay bulunmaktadır. Dokusuyla yörede jeomorfolojik süreçler sonucu oluşan naplar ,klipler,pencereler ilginç yapısal unsurlar olarak dikkati çeker.
Aladağlar Milli Parkı gerçek anlamda bir jeomorfolojik açık hava müzesidir. Yörenin şekillenmesinde yapı ile birlikte flüvial koşullar ve Pleistosen buzullaşması önemli bir rol oynamıştır.Yörede bu üç unsura ait değişik morfolojik birimlere rastlamak çok olağandır. Yörenin belli başlı jeomorfolojik karakteri vadilerlede bir şekilde parçalanmış olmasıdır.Buzul morfolojisine ait bir çok izlere rastlanmakta , özellikle yöredeki bir çok sirk gölleri ve moreller bu morfolojinin kılavuz şekilleri olarak görülür.
Yöre klimatik açıdan kendine has özelliklere sahiptir. Yazları sıcak,kışları soğuk ve kar yağışlı olarak tanımlanabilecek bu klimatik yapı yörenin yüksek kesimlerinde kalıcı karların barınmasına imkan sağlamaktadır. Yörede gece ile gündüz sıcaklık farkı(Günlük Amplitüd ) oldukça fazla olup , geceleri göllerin donmasına neden olan düşük sıcaklık, gündüzleri 30 dereceye kadar çıkmaktadır.
Aladağlar Milli Parkı vejetasyon açısından çok zengin olup ,ormanı oluşturan hakim türler karaçam ve kızılçamdır .Karaçamdan kızılçama geçiş zonunda yer yer bu iki türün oluşturduğu karışık meşçerelere de rastlanmaktadır.Karaçamın yayılış alanındaki güney bakılı kesimlerde iç meşçere oluşturmayan sedir ve kuzey bakılı nem bakımından daha elverişli yerlerde de göknarlara rastlanmaktadır.
Ormanın üst sınırından itibaren Alpin zon başlar. Bu zon da Alpin çayırları yer almaktadır. Alpin zon ve daha yüksek kesimlerde yükseklik ve eğim koşullarından kaynaklanan çıplak kayalık kesimlere ulaşılmaktadır.
Görülebilecek Yerler: Milli Parkın peyzaj güzelliği görülmeye değer niteliktedir.
Mevcut Hizmetler ve Konaklama: Milli Parkta Yaban Hayatı Koruma Bölgesi ayrılmış olup, Üretme İstasyonu mevcuttur.
Milli Parkta kamp alanı, günübirlik alanlar, mola alanları, yürüyüş parkurları, tırmanma doğrultuları, bazı noktalarda yayla gelişimleri planlanmıştır.
Yöredeki akarsularda alabalık üretimi ve spestif olta balıkçılığı yapılma olasılığı olan Aladağlar ülkemiz turizmine alternatif olanaklar yaratacak potansiyele sahiptir. Çadırla konaklanabilir.
Sportif Etkinlikler
Aladağlar , dağcılık ve trekking için Toroslar'ın en uygun bölümüdür.
Bolkar Dağları trekking ve kış sporları açısından oldukça çekicidir. Özellikle 7 km.yi bulan doğal pisti ile tur kayağına ilgi duyanları memnun etmektedir. Bolkar Dağlarından tırmanış genellikle Ulukışla İlçesinin Bolkar Dağları eteklerindeki Darboğaz kasabası ve kasabanın 8 km. kadar yukarısındaki Meydan denilen bölgeden başlar.
Diğer Tarihi Yerler
Niğde ve yöresi antik ören yerleri bakımından oldukça zengindir. Bu ören yerleri kazı buluntularının çoğu Niğde Müzesi'nde sergilenmektedir.
Önemli ören yerleri, Köşk Höyük ören yeri (Bor-Bahçeli Kasabası), Göltepe - Kestel ören yeri (Çamardı), Göllüdağ ören yeri ( Göllüdağ ), Porsuk Höyük ören yeri (Ulukışla-Darboğaz), Tyana ören yeri (Bor-Bahçeli) olarak sıralanabilir.
Kuşkayası Mezarlığı: Niğde'ye yaklaşık 40 km uzaklıktaki Karaltı Kasabası'nın yakınında bulunmaktadır. Kasabanın Güneybatısında bulunan kaya mezarları bir vadinin iki yamacında sıralanır.
Gümüşler Ören Yeri ve Manastırı: Niğde'ye 9 km. uzaklıktaki Gümüşler kasabasındadır.Bizans sanatının Anadolu'daki en güzel ve en iyi korunmuş eserlerinden biridir. 1973 yılında arkeolojik sit alanı kabul edilen manastır oldukça büyük ve geniş bir kaya kütlesi içine kazılmıştır.
Kaya oyuğu şeklinde dört sütunu bulunan kilisenin duvarlarını freskler kaplamaktadır. Kilisedeki fresklerin güçlü ve canlı anlatımları, barındırdığı yeraltı şehri, büyük mezarlık odası ve oldukça büyük kaya kütlesine kazılmış yerleşim birimleriyle birlikte arıtılmış savunma önlemleri nedeniyle Gümüşler ören yeri ve manastırı döneminin önemli din merkezlerinden biri olduğunu göstermektedir.
-2003 yılında Avrupa Müzesi olmaya aday olmuş ve dereceye girmiş Niğde Müzesini gezmeden,
-Selçuklulardan kalma eşiz taş işçiliğine sahip Alaaddin Camii ve Taçlı Kadın Başını görmeden,
-Türkiye’de Dağ Turizminin başkenti sayılan Aladağlar’da trekking yapmadan,
-İnanç Turizmi açısından önemli bir yere sahip olan Gümüşler Örenyeri ve Manastırını ve Manastır’daki Gülümseyen Meryem freskini görmeden,
-Niğde’nin Taş Fırınlarında pişen Tahinli Ekmeği’nden yemeden,
-Meşhur Gazozundan içmeden,
-Bağlarını gezmeden, Elmalarını yemeden,
-Lezzetli Patatesinden tatmadan,
-Yaylalarında gezerken dağdan gelen soğuk suyundan içmeden,
- Bolkar Dağlarında yaşayan ve dünyanın hiçbir yerinde göremeyeceğiniz (Ranaholtzi) Ötmeyen Kurbağaları görmeden,
-Kayalık dağlarda yetişen rengarenk dağ çiçeklerinin fotoğrafını çekmeden,
.....Dönmeyin.
|
NİĞDE ÖĞRETMEN EVİ ve
AKŞAM SANAT OKULU MÜDÜRLÜĞÜ
Adres: Niğde Valiliği Yanı / NİĞDE
Telefon : 0 (388) 232 34 92
Faks : 0 (388) 232 34 90
Niğde'nin önemli el sanatı ürünlerinden olan halı ve kilimleri satın alabilirsiniz.
Niğde Mutfağı, değişik besinlerin tat vericilerle belirli yöntemlerle pişirilmesi ile kendine özgü bir karakter kazanmıştır. Niğde'nin özel yemekleri arasında Niğde tavası, pancar çorbası, kuskus pilavı, ditme, tirit, Niğde çanağı, papara, oğma çorbası, mangır çorbası sayılabilir. Özel tatlıları ise hüsmeni (güllü), halveter, köfter ve pekmezdir.
NİĞDE’NİN BAZI ÖZEL TATLILARI'NIN TARİFLERİ
Tatlı Havu (Höşmerim): Aynı havu gibi hazırlanır. Yalnız tuz yerine üstüne Şerbet halinde pekmezli su dökecen. onla pişecek.
Tatlı Dürüm: Eskiden tandırlarda yufka ekmeği yapılırdı. Yufka ekmeği yapınca da komşulara tatlı dürüm göndermek Adettendi.özel kızartılmış yufta ufalanıp kırılır. Çeviz dövülür ve bu bir tasta pekmezle karıştırılır. Kırılmış yufkayla harmanlanır. Bu karışım. bazlamanın içine sarılıp dürüm yapılır. Bunlar dağıtılır.
Zerde: Bir tencereye karenince su ve pirinç kay. Biraz pişince üzerine şerbetini ilave et. ağzının tadına göre. İyice pişinceye kadar kaynat. İyici soğuyunca yinir.
Halvetler: İki kaşık yağda bir buçuk bardak unu çevir. Yarı şekerli ya da yarı pekmezli suyu (bir bardak) kavrulmuş unun üzerine döküp eze eze hiç durmadan pişmesini sağla. O zaten gaşşıa örülür.
YÖRE MUTFAĞI
Niğde Mutfağı, İç Anadolu mutfaklarının çoğu gibi tarım ürünlerine dayanmaktadır. Yerli ve göçmen kültürlerin etkisi ile değişik ve kendine özgü bir karakter kazanan Niğde mutfağında, çorbalardan, ‘pancar çorbası’, ‘mangır çorbası’ ve mercimek büyüklüğündeki hamurların suda haşlandıktan sonra üzerine tereyağında kavrulmuş toz biber ilave edilerek servis yapılan ‘ovma çorbası’ sayılabilir. Küçük parçalara ayrılmış ekmeklerin peynir ilave edilerek yağda pişirilmeleri ile yapılan ‘tirit’ bölgede çok yapılır. ‘Erişte pilavı’ ve ‘kuskus pilavı’ bölgenin değişik pilav çeşitleri arasındadır. Niğde’nin en bilinen yemeklerinden biri de kuşbaşı et, sarımsak, domates ve biber ile yapılan ‘Niğde tavası’dır. Bölgede ayva, pekmez ve et ile yapılan ‘ayva boranisi’, elma, et, sarımsaklı yoğurt ile yapılan ‘elma aşı’ değişik tatlar arasında sayılabilir. Niğde yöresinin kendine özgü tatlıları arasında, ‘höşmerim’, ‘sarıburma’, ‘helvater’ ve ‘köfter’ baş sırada gelmektedir.
YÖRESEL PEYNİRLER
Niğde Küp Peyniri: Gödelek adı verilen özel boylarda çömleklere basıldığı için ‘gödelek peyniri’ adıyla da bilinir. Genellikle koyun sütünden yapılan bir peynirdir. Süt kaynatıldıktan sonra soğumadan mayalanır. Elde edilen peynir 3 kez suyunu salması için bez torbalarda süzülmeye bırakılır. Bu arada gittikçe daha küçük parçalara ayrılarak tuzlanır. İşlemler tamamlandıktan sonra peynir iyice ezilerek hava almayacak şekilde çömleğe basılır. Gödeleklerin ağzı tülbentle kapatılarak evin kilerinde ağzı kuma gelecek şekilde ters olarak gömülerek 3-5 ay beklemeye alınır. Sütün kıvamının yoğunlaştığı ağustos ve eylül aylarında yapılan peynirler daha yağlı olur. Yöre halkı bu aylarda ürettiği peynirleri satıştan çok kendi tüketimleri için ayırır.
Niğde Peyniri: Koyun sütünden yapılan bir tulum peyniri çeşididir. 12 kiloluk naylon torbalar içinde 3-4 ay kadar bekletilerek olgunlaştırılır. Lezzetli bir peynirdir.
Niğde Mavi Peyniri: Ender bulunan ancak çok lezzetli bir peynirdir. Niğde’ye özgü bir tür rokfor peyniri olarak tanımlanabilir. Kesilmiş koyun sütü iyi bir şekilde ambalajlanır ancak havadan penisilin sporları alması engellenmez. Bu işlem sonrası küflenme başlar. Bu olay aynı zamanda sütün peynirleşme sürecidir. Bu süreç 15-18 ay arasında değişir. Yumuşak ve kendine özgü kokusu olan bir peynir türüdür.
Karayolu: Niğde'den ülkenin her tarafına karayolu ile ulaşmak mümkündür.
Otogar Tel : (+90-388) 232 35 37
Demiryolu: Niğde il merkezinden demiryolu ulaşımı Kayseri-Niğde-Adana bağlantılı yapılmaktadır.
İstasyon Tel : (+90-388) 232 35 41
Havayolu: Havayolu ulaşımı için Niğde'ye 130 km uzaklıktaki Kayseri Havalimanı ve 100 km uzaklıktaki Nevşehir Havaalanı kullanılmaktadır.
Niğde’nin 7 Harikası belli oldu
Remide Yılmaz Atabek Lisesi’nin yayınladığı “Genç Bakış” dergisi ilginç bir araştırmaya imza attı.
Niğde’nin 7 harikasını 1349 kişilik geniş bir anket çalışması ile belirleyen dergi, “Dünyanın 7 harikası var da Niğde’nin olmaz mı?” sorusuna cevap aramış.
İşte, Genç Bakış’ın Niğde’nin gündemine oturmaya aday anket çalışmasını sizlerle paylaşıyoruz:
Niğde’nin 24 Önemli Değeri
İlk bakışta fantastik bir düşünce gibi gelse de yaşadığımız şehrin en çok beğenilen yerlerini ön plana çıkarmak için iyi bir fırsat olarak düşünülebilir.
Biz de şehrimizin tanıtımına katkıda bulunmak için “Niğde’nin 7 Harikası’nı” belirlemeye karar verdik. Bunun için geniş çaplı bir anket çalışması yaptık.
Niğde’nin gerek insan yapısı gerekse doğal yapı olarak ön plana çıkan 24 adet önemli yerini belirledik. Bunlar;
- Akmedrese,
- Alaaddin Camii,
- Aladağlar,
- Andaval Kilisesi,
- Bedesten,
- Bolkar Dağları,
- Bor Ulu Camii,
- Cullaz Sokak,
- Çiftehan Kaplıcaları,
- Demirkazık Tepesi,
- Gökbez Kaya Kabartması,
- Göllüdağ,
- Gündoğdu Türbesi,
- Gümüşler Manastırı,
- Hüdavent Hatun Türbesi,
- Kale ve Saat Kulesi,
- Kavlaktepe Yeraltı Şehri,
- Konaklı Yeraltı Şehri,
- Narlıgöl,
- Öküz Mehmet Paşa Hanı,
- Roma Havuzu,
- Sungurbey Camii,
- Tyana Su Kemerleri,
- Yedigöller gibi en çok bilinen yerler oldu.
Bunların yer aldığı formları 1349 kişiye ulaştırarak aralarında en çok beğendikleri 7 yeri işaretlemelerini sağladık.
Anket Sonuçları
Yaptığımız değerlendirmede;
* 727 kişi tarafından seçilen Gümüşler Manastırı, Niğde’nin 7 Harikası sıralamasında birinci oldu.
* 710 kişinin işaretlediği Alaaddin Camii ise ikinci oldu.
* Üçüncülüğü 701 oyla Roma Havuzu elde etti.
* Dördüncü 608 oyla Kale ve Saat Kulesi olurken,
* 568 oy alan Tyana Su Kemerleri beşinci,
* 548 oy alana Akmedrese altıncı,
* 527 oy alan Demirkazık yedinci oldu.
Selçuklular döneminde 1223 yılında Alaaddin Tepesi üzerinde yapılmıştır.Yaz aylarında giriş kısmında oluşan Taçlı Kadın Başı görüntüsü ile dünyada mimari benzeri olmayan bir eserdir.
Niğde'nin 3. Harikası: Roma Havuzu
Romalılar döneminden kalma, Bahçeli Beldesinde yer alan antik bir havuzdur. Buradaki kaynaktan çıkan su, havuzun içinde toplanıp Tyana’ya (Kemerhisar) doğru su kemerleriyle taşınırdı. Kleopatra’nın bu havuzda yüzdüğü söylenir. Adana-Kayseri yolunun 1 km. solundadır.
Niğde'nin 4. Harikası: Kale ve Saat Kulesi
Şehir merkezinde, Alaaddin Tepesi üzerinde bulunan Kale, daha eski dönemlerde yapılmış olmakla birlikte bugün görülen kısımları Osmanlı döneminde 16.yy.’dan kalmadır. Kalenin üzerinde yer alan ve 19. yy. eseri olduğu tahmin edilen saat kulesi ise adeta Niğde’nin sembolü gibidir.
Bahçeli Kasabasındaki Roma Havuzu’ndan Tyana (Kemerhisar) kentine su taşımak amacı ile yapılmıştır. 3 km. uzunluğundaki kemerlerin bugün bir kısmı görülebilmektedir.
Karamanoğulları döneminde, Alaaddin Ali Bey tarafından 1409 tarihinde yaptırılmıştır. Şehir merkezindedir.
Dünya dağcılarının mabedi olarak kabul edilen Demirkazık Tepesi, Aladağlar’ın en yüksek yeridir. 3756 metre yükseklikteki tepe Çamardı ilçesi sınırlarındadır.
NİĞDE GENEL BYOGRAFİ
Niğde Orta Anadolu’nun güneyindedir. Üç tarafı Toroslar’ın genç kıvrım dağları ile çevrilidir. Batı ucunda ise Konya ovası ile birleşik Emen ovası yer alır. Jeolojik yapıya volkanik tüfler ve bazalt akıntıları hakimdir. Ovalarda ise egemen olan yapı alivyonlardır. Kara iklim kuşağındadır. Doğal bitki örtüsü dağlık alanlarda çam ve köknar, çay ve gölet kenarları da söğüt ve kavak ağaçlarıdır. Düzlükler ise otsu bitkilerle kaplıdır. Meyve üretimi bol ve çeşitlidir. Elma ağacı sayısı ülkede ilk sırayı alır. Türkiye’nin patatesinin ¼ ‘ ü burada yetişir. Halkın esas geçim kaynağı tarımdır. Bu nedenle nüfus kırsal alanlarda yoğunlaşmıştır. Bu alanlarda hayvancılık ve el sanatları bütün canlılığı ile devam eder.
Büyük merkezlere olan yakınlığı, Kapadokya bölgesinde olması, Kayseri ve Nevşehir havaalanlarına yakınlığı Tarihi eserleri, doğa varlıkları ve zengin müzesi ile Türkiye’nin turizm merkezlerinden biri durumundadır.
ALTUNHİSAR
BOR
ÇAMARDI
ÇİFTLİK
ULUKIŞLA
Doğusu; Bor ve Çiftlik İlçeleri, batısı; Konya İl’i, Kuzeyi Aksaray ve Konya İl’i, Güneyi Bor İlçesi ile çevrilidir.
İlçemizde İç Anadolu bölgesine has karasal iklim sürmektedir. Yazları kurak ve sıcak, kışları kar yağışlı ve soğuk geçer.
Yıllık sıcaklık ortalaması 11 C dir. Nispi nem oranı düşük olup, en fazla olduğu ay şubat, en az olduğu ay ise Ağustos ayıdır. Don olayı Ekim ayı sonlarında başlar Nisan ayı ortalarına kadar devam eder.
Doğal bitki örtüsü olarak İlkbaharda yeşeren gelincik ve papatya gibi otlar ve yöresel isimleri (keven, sıyırma, sarıdiken ve kangal) olan dikenli yarı kurak iklim bitkileri görülür.
Yazları kurak ve sıcak olması nedeni ile İlkbaharda yeşeren otlar Haziran ayı ortalarında tamamen kururlar.
Hasan Dağı ve Melendiz Dağı eteklerinde fazla gelişmeyen, çalı şeklinde bodur ağaçlar ile meşe ve pelit ağaçları bulunur.
Bölgemizde bulunan Hasan Dağı ve Melendiz Dağı yükseklerinin çoğu kısımlarında ot yetişmeyen bölgeler vardır. Sönmüş yanardağlardan olan dağlarımız genelde sert kayalarla kaplı olup, mevcut topraklarda verimli olmayan volkanik topraklardır. Dağ bölgesinin hemen her yerine vasıta ile ulaşılabilmekte olup, sarp kayalıklar ve dar geçitler gibi kritik durum arz eden bölgeler yoktur.
Hasan dağının doğusunda bulunan Ulukışla Kasabasından geçerek, Çiftlik İlçesine kavuşan, stabilize yolu olan bir geçit bulunmaktadır. Ayrıca Altunhisar İlçe merkezi ve Yeşilyurt Kasabası içerisinden geçerek, sarp deresinin kuzeyinden, Çiftlik İlçesine inen, yolu stabilize olan bir geçit daha bulunmaktadır.
Bor , Niğde iline bağlı yaklaşık 35.000 nüfuslu bir ilçe. Niğde'nin 14 Km. güneyindeki 1100 rakımlı Bor Ovasında (yayla demek daha doğru olur) yerleşmiştir.Hitit İmparatorluğu zamanında Bor-Kemerhisar-Bahçeli üçgeni ortasındaki İftiyan mevkiinde kurulmuştur.Sırasıyla Frigya Devleti, İran İmparatorluğu, Makedonya İmparatorluğu derken Ms. 395 yılında Doğu Roma İmparatorluğu yönetimine girmiştir. 707 yılında Müslüman Araplar tarafından fethedilmiş ancak kısa bir süre sonra yeniden Roma İmparatorluğu tarafından geri alınmıştır.
1071 Malazgirt zaferinden sonra Kutalmış Oğlu Süleyman Şah tarafından fethedilmiştir. Fetihten sonra bölgeye Kayı Boyuna bağlı Bayat, Emen ve Badak aşiretleri yerleştirilmiştir.Yöreye ilk gelen Müslüman Türkler,şimdiki ilçe merkezinin Humam Çayı etrafındaki Çay,Kala ve Harım mahallelerinin bulunduğu sulak araziye yerleşmişler, Eski adı TYANA yahut TUANA olan şehir de zamanla Bor, Kemerhisar ve Bahçeli arasında yok olmuş , bölgede yaşayan gayrımüslim halk (çoğunluğu Rum) zaman içerisinde asimile olmayıp ilçeden göç etmişlerdir. Birinci Dünya ve Kurtuluş Savaşları sonrası yapılan mübadele ile Arnavutluk ve Yunanistan'dan göç eden Türklerin de ilçeye yerleşmesi ile bugünkü etnik yapı oluşmuştur.
İlçenin belli başlı geçim kaynakları tarım,halıcılık ve dericiliktir. Arazinin tarıma müsait ancak yetersiz olması zamanla halkın tarımdan uzaklaşmasına neden olmuştur. Bu yetersizlik halkı okumaya , sonuçta memuriyete ve gurbetçiliğe yönlendirmiştir.
GEÇTİ BOR'UN PAZARI SÜR EŞŞEĞİ NİGDE' YE
Başta kavak yellerinin estiği günler hani?
Beklediğin nişanlar, şerefler, ünler hani?
Aradığın sevgili, şanlı düğünler hani?
Selvi gibi ümitler döndü birer iğdeye
Geçti Bor'un pazarı sür eşşeği Niğde'ye
Sende bir cevher varmış onu herkes ne bilsin
Kimler böyle züğürdün huzurunda eğilsin?
Şöyle bir dairede memur bile değilsin
Ne çıkar öğrenmişsin mesahayı pi diye
Geçti Bor'un pazarı sür eşşeği Niğde'ye
Bilmem ki ne olmaktır gayen maksadın?
Fare gibi kitaplar arasında yaşadın
Ne dans ettin, eğledin, ne de sevdin kız kadın
Kim dedi hey serseri gençliğine kıy diye?
Geçti Bor'un pazarı sür eşşeği Niğde'ye
Gönül ne çalgı ister, ne eğlence ne de dans
Ne güzel kadınların önlerinde referans
Kapandıkça kapandı bunca yıldır kahpe şans
İhtiyarlık gölgesi perde çekti dideye
Geçti Bor'un pazarı sür eşşeği Niğde'ye
Fırsatı iyi kolla olma sakın dangalak;
Keyfine bak! Dünyaya gülerek, oynayarak
Sakın içme şampanya, viski bardak bardak
Dokunuyor üç kadeh şimdi bizim mideye
Geçti Bor'un pazarı sür eşşeği Niğde'ye
Fırsat uçan bir kuştur vaktinde yetişmeli
Durmadan eğlenmeli, atıştırıp şişmeli
Yanmadan kavrulmadan, mükemmelen pişmeli
Sonra seni almazlar hiçbir yere çiğ diye
Geçti Bor'un pazarı sür eşşeği Niğde'ye
ÇAMARDI İLÇEMİZ
Çamardı ilçesine bağlı Kavlaktepe köyünde, Bizans Dönemi eseri olan yeralty ?ehri ile ilçeye 4km. mesafedeki Celaller Köyü yakynyndaki Göltepe-Kestel Ören Yeri çok önemli tarihsel kalyntylardyr. Çamardı tarihi açıdan önemli bir yerleşim bölgesi olduğu kadar doğal güzellikleri ve çevre çekiciliği özellikleriyle de oldukça önemlidir.
Çamardı İlçesi Türkiye’nin en önemli dağcılık ve trekking merkezi durumundadır.1992 yılında Turizm Bakanlığı ve Niğde Valiliği'nin çalışmalarıyla, Aladağlar ve Bolkarlar dağcılık ve trekking merkezi olmuştur. 4.000 'e yakın turist çeken merkez haline gelmiştir. Aladağlar Demirkazık Zirvesi doğal bir dağcılık okulu konumuna gelmiştir. Yörede yapımı planlanan dağcılık eğitim merkezi dağ ve doğa sporlarının daha da gelişmesine katkıda bulunacaktır. Bolkar dağları kayak merkezi yapımına devam edilmektedir. Bu merkezin bitirilmesiyle Niğde, Çukurova, Güneydoğu Anadolu ve Orta doğunun en önemli kayak merkezine sahip olacaktır.Son yıllarda ülkemizde ve dünyada en önemli spor dalları arasına giren dağcılık ve trekking merkezi haline gelen Demirkazık Zirvesi yabancı turistlerin ülkemizde en çok tercih ettikleri bölge konumuna gelmiştir.
Torosların en yüksek bölgesinde bulunan Demirkazık Zirvesi insanları büyüleyen doğal güzelliği, 300'e yakın tırmanış seçeneği ile bu konuda eşsiz bir yöredir. Bölgede yetiştirilen alabalıklar ise lezzeti açısından turistlere sunulan eşsiz güzelliklerden biridir. Bölgeye gelen turistlerin konaklama merkezi durumunda olan Emli Vadisi çevresindeki yamaçlar ise yamaç paraşütü sporu açısından da oldukça elverişlidir.
Gerek sahip oldukları doğal güzellikleri (yılın büyük bölümü karla kaplı zirveler; her iki dağ grubunda bir düzine civarındaki küçük dağ gölleri) gerekse kendine özgü bölgesel dağ bitki ve çiçekleriyle çekim alanı özelliği oldukça önemlidir. Aladağlar ve Bolkarlar üzerinde buzul aşınışıyla oluşmuş irili ufaklı birçok göl bulunmaktadır. Akgöl, Alagöl, Çinigöl, Yedigöller ve Karagöl bunların başlıcalarıdır. Göllüdağ üzerinde bir krater gölü bulunmaktadır. Narlıgöl ise çökme neticesinde oluşmuş bir maar gölüdür.
Dağcılık ve Kış Turizmi açısından önem taşıyan Aladağlar’ın eteklerinden geçen Ecemiş Çayı ve Demirkazık Dağı çevresindeki bölge, mesire alanı olarak kullanıl-maktadır.
Çamardı ilçesinde besi hayvancılığı gelişme göstermiştir.İlçenin topoğrafik özellikleri ve bitki yapısı arıcılığa son derece uygun olduğundan bu alanda da üretim yapılmaktadır. Bol miktarda fenni kovanın dağıtılmasıyla arıcılığın ilçe ekonomisine katkısı artmıştır. İlçede ayrıca tarımsal üretim yapılmaktadır.
İlçe Orta Toroslar kesiminin Medetsiz ve Bolkar Dağları arasındaki geniş bölümün ağzında, Aydos Dağlarının Kuzey eteklerinde kurulmuştur.
İlçe topraklarını Doğuda Adana ilinin Pozantı, Güneyde Mersin ( İçel) İlinin Tarsus, Batıda Konya ilinin Ereğli, Kuzeyde Niğde ilinin Bor ve Çamardı ilçeleri çevirir. İlçe, Bolkar dağları Konya ovası, Aladağ ve Hasandağı arasında kalan Kırıkgeçit vadisi arasındaki platoda kurulmuştur. Vadi Boyunca İç Anadolu düzlükleri yer alır. Etrafındaki Penoplen şeklindeki yükseklerde kalker tabakaları görülür. Çevre dağlar maden yönünden zengin olup, Maden ve Gümüş köyleri civarında kurşun simli kurşun, gümüş ve altın yataklarına rastlanır. Katran Dede yöresinde Linyit, Güney tepelerinde alçı taşı yatakları vardır